Życie w cieniu muru. Relacja z pokazu filmu „5 rozbitych kamer”

Aleksandra Tersa
Drukuj

5 rozbitych kamerJohn Dugard  pisał: „Istnieją, szczególnie w Trzecim Świecie, inne reżimy, które gwałcą prawa człowieka, ale nie ma drugiego takiego przypadku reżimu wspieranego przez Zachód, który odmawia samostanowienia i praw człowieka dla narodu rozwijającego się i który czyni to od tak dawna. Wobec tego jasne, że Okupowane Terytoria Palestyńskie stanowią egzamin dla Zachodu, egzamin, który świadczyć będzie o jego przywiązaniu dla praw człowieka. Jeśli Zachód nie zda tego egzaminu, niech nie oczekuje, że kraje świata rozwijającego się traktować będą poważnie sprawę łamania praw człowieka u nich,  a wygląda właśnie na to, że Zachód nie zda tego egzaminu...” (1)

„Stare blizny się nie goją. W ich miejscu pojawiają się nowe”. Tymi słowami wprowadza widza w swój debiut filmowy reżyser Emad Burnat. Metafora ta zawiera w sobie kwintesencję tego, czego doświadczają na co dzień mieszkańcy Palestyny, a dokładniej wsi Bil'in położonej na Zachodnim Brzegu. Film opowiada w bardzo osobisty i subiektywny sposób o wieloletniej walce palestyńskich rolników z izraelska opresją. W konflikcie bierze udział sam autor jednak nie tylko jako dokumentujący wydarzenia operator, ale przede wszystkim jako aktywista chroniący  bezpieczeństwa swojej żony i ukochanych dzieci. Emad Burnat stworzył bardzo przekonywający obraz filmowy, operujący językiem, który z łatwością może dotrzeć do zachodnioeuropejskiego widza i zapewne istotnie wpłynąć na jego sposób myślenia o tym, z jaką tragedią mamy realnie do czynienia. To przede wszystkim jednak mocny film o sile walki o swą ziemię, swoją wartość, godność i zachowanie kulturowej tożsamości. Opis filmu znajdziecie TUTAJ.

Dokument „5 rozbitych kamer”, bo o nim mowa, miałam okazję obejrzeć tydzień temu (24.01.13.) na specjalnym pokazie przedpremierowym w poznańskiej Muzie. Oprócz projekcji filmu, w sali przepełnionej widownią, wyświetlono trzy wyśmienite animacje stworzone przez artystów o palestyńskich korzeniach, a przygotowane przez Animation Across Borders. Były to HIDE-AND-SEEK Dia' Al Azzeha, HOUSE Ahmada Saleha oraz w szczególności przeze mnie polecany  MISSING Tariqa Rimawi.

Po projekcjach rozpoczął się panel dyskusyjny poświęcony konfliktowi palestyńsko-izraelskiemu. Zaproszeni goście Dominik Mierzejewski (Kampania Solidarności z Palestyną) oraz dr Jacek Zydorowicz (kulturoznawca; WNS/UAM) przedstawili historię walk wyzwoleńczych na okupowanych przez państwo Izrael terenach jak i próbowali odpowiedzieć na pytania o rolę kamery w ruchu oporu oraz jak jako odbiorcy możemy patrzeć na takiego typu film jak „5 rozbitych...”? Czy to dzieło sztuki? Czy akt oporu? Czy to jest skuteczna forma oporu? Dyskusje prowadził i moderował Roman Kurkiewicz, dziennikarz (m.in. Gazeta Wyborcza, TOKfm) i były redaktor naczelny Przekroju, który uczestniczył w delegacji parlamentarnej do Strefy Gazy w grudniu 2012.

Ciekawie opowiadał przede wszystkim Dominik Mierzejewski, który rozdał publiczności ulotki z cenną wiedzą na temat polityki Izraela jako krwawego okupanta. Przedstawiciel Kampanii Solidarności z Palestyną opowiedział m.in. o zasługach grup wyzwoleńczych skupionych w ok ół anarchistycznej grupy Anarchist Against the Wall jak i rozwinął kontrowersyjny wątek pokazany w filmie Burnata a mianowicie częste aresztowania dzieci palestyńskich, które są zabierane rodzicom w środku nocy. Według statystyk, w więzieniach obecnie znajduje się kilkaset niepełnoletnich, nawet poniżej 10 roku życia (sic!), za m.in. rzucanie kamieniami w żołnierzy izraelskich, bądź po prostu branie udziału w „nielegalnych demonstracjach”. Organizatorami panelu dyskusyjnego byli Planete+Doc Film Festival, Against Gravity oraz Kino Muza.

Osobiście zachęcam właścicieli Muzy oraz osoby w niej pracujące i działające, do organizowania w najbliższym czasie i w ogóle, projekcji i spotkań o podobnym charakterze.

Na zakończenie warto wymienić kilka interesujących faktów z jednej z rozdanych ulotek, w której Palestyna słusznie ukazana jest jako współczesna ofiara apartheidu.

Apartheid – system ucisku i segregacji rasowej, który dotknął RPA od 1948 r. aż do połowy lat 90., trwa aż do dziś w Izraelu i na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich.

Uchwalona w 1976 r. przez ONZ  Międzynarodowa Konwencja o Przeciwdziałaniu i Karaniu Zbrodni Apartheidu określa apartheid jako „nieludzkie działania podejmowane w celu ustanowienia bądź utrzymania panowania jednej grupy ludzi nad inną rasową grupą ludzi oraz ich systematycznego ucisku.” Zgodnie z artykułem drugim Konwencji, do tych nieludzkich działań zalicza się:

- odmowę prawa do życia i własności

- narzucenie warunków życia obliczonych na spowodowanie całkowitego bądź częściowego fizycznego wyniszczenia

- stworzenie warunków uniemożliwiających pełny rozwój, w szczególności zaś pogwałcenie podstawowych praw i wolności człowieka w tym m.in. prawa do edukacji, do pracy czy do identyfikacji narodowej

-wszelkie środki mające na celu podział ludności wzdłuż linii rasowych poprzez:

Rząd izraelski jest winny wszystkich tych nieludzkich działań przeciwko narodowi palestyńskiemu.

ŻYCIE I WOLNOŚĆ

Od września 2000 r. armia izraelska zabiła ponad 6500 mężczyzn, kobiet i dzieci palestyńskich na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich ( w tym samym czasie zginęło około tysiąca Izraelczyków). Ponadto , wielu Palestyńczyków poniosło śmierć wskutek braku dostępu do opieki medycznej (patrz www.phr.org.il). Poprzez ostatnich kilka lat 60 kobiet palestyńskich na Zachodnim Brzegu było zmuszonych rodzić na punktach kontrolnych, w wyniku tego zmarła ponad połowa dzieci i niektóre kobiety.

W więzieniach izraelskich znajduje się dziś ponad 10000 więźniów palestyńskich, w tym ponad 300 dzieci. Wielu z nich pozostaje uwięzionych w ramach systemu „aresztu administracyjnego” - tj. bez wyroku ani procesu, podobnie jak w Guantanamo.

DOSTĘP, ZAMIESZKANIE I WOLNOŚĆ PRZEMIESZCZANIA SIĘ

Od 1967 r. Izrael bezustannie kontroluje dostęp do Okupowanych Terytoriów Palestyńskich oraz regularnie bez żadnych wyjaśnień odsyła ludzi pragnących się tam dostać na lotnisko czy przejście graniczne z Jordanią. Obecnie ta polityka „zakazu wstępu”dramatycznie się rozszerza. Kimkolwiek jesteś – przyjeżdżającym na wakacje członkiem rodziny, czyimś narzeczonym czy narzeczoną, studentem, nauczycielem, pracownikiem organizacji praw człowieka, przedsiębiorcą, robotnikiem – grozi ci odesłanie z powrotem do najbliższego samolotu czy autobusu (…).

GETTA I GRABIEŻ ZIEMI

Najwidoczniejszym przejawem systemu apartheidu na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich pozostaje izraelski mur apartheidu. Choć w 2004 r. ONZ uchwaliła rezolucję, wzywająca Izrael do rozbiórki budowanego na ziemi palestyńskiej muru oraz do wypłaty odszkodowań dla osób, które w wyniku jego budowy ucierpiały bądź utraciły mienie, to jego budowa jest dziś niemal ukończona. Mur wcina się głęboko w Zachodni Brzeg i niemal całkowicie okrąża część największych skupisk ludności palestyńskiej, służąc grabieży ogromnych połaci najżyźniejszych ziem i największych źródeł wody w interesie pół miliona nielegalnych kolonizatorów izraelskich. W ten sposób miasta i wsie palestyńskie zmieniają siew izolowane getta, nękane najazdami armii izraelskiej, całkowitymi blokadami i nieraz kilkutygodniowymi godzinami policyjnymi.

Strefa Gazy, w której zgodnie z obliczeniami Banku Światowego już 87% ludności żyje w nędzy, została w 2007 r. odcięta przez Izrael od reszty świata – jej mieszkańcy zdani są zatem na ryzykowny przemyt podstawowych dóbr tunelami z Egiptu. Inwazja wojskowa na Strefę Gazy w grudniu 2008 r. i styczniu 2009 r. kosztowała życie ponad 1400 Palestyńczyków – jedna czwarta z nich to dzieci. Oblężenie trwa nadal...(2)

Więcej na temat samej Kampanii tu (http://www.kampania-palestyna.pl/)

Przypisy:

(1 ) Z informacji zawartych w broszurach Polskiej Kampanii Solidarności z Palestyną
(2) tamże